Η δερματίτιδα εξ επαφής είναι μια συχνή φλεγμονώδης, μη λοιμώδης δερματική νόσος που προκαλείται μετά από άμεση ή έμμεση επαφή με ουσίες επιβλαβείς για το δέρμα. Η δερματίτιδα εξ επαφής αποτελεί μία από τις συχνότερες επαγγελματικές νόσους με ετήσια επίπτωση 0,5 έως 1,9 ανά 1000 εργαζόμενους. Χαρακτηρίζεται από κνησμό, ερυθρότητα δέρματος, βλατίδες, φυσαλίδες, απολέπιση, ανάλογα με το αίτιο και τη διάρκεια της νόσου.
Διακρίνουμε την ερεθιστική και την αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής. Η ερεθιστική δερματίτιδα εξ επαφής αποτελεί την συχνότερη μορφή και αφορά περίπου το 80% των περιπτώσεων δερματίτιδας εξ επαφής. Τα αίτια περιλαμβάνουν χημικούς παράγοντες (πχ οξέα, αλκάλεα, διαλύτες), φυσικούς παράγοντες (πχ νερό) και βιολογικούς παράγοντες (πχ σίελος). Η αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής οφείλεται σε πλήθος ουσιών που μπορούν να δράσουν ως αλλεργιογόνα όπως μέταλλα, συντηρητικά, αρώματα, βαφές, φάρμακα κ.α. Οι ουσίες αυτές περιέχονται σε προϊόντα που χρησιμοποιούμε καθημερινά και περιλαμβάνουν καλλυντικά, σαμπουάν, αφρόλουτρα, αποσμητικά, υγρά μαντηλάκια, βαφές μαλλιών, χέννα, ρούχα, υποδήματα, κοσμήματα.
Η σωστή διερεύνηση ασθενούς με πιθανή δερματίτιδα εξ επαφής ξεκινά με τη λήψη αναλυτικού ιστορικού έκθεσης σε ερεθιστικούς παράγοντες ή αλλεργιογόνα και την κλινική εξέταση. Οι επιδερμιδικές δοκιμασίες (patch tests-PTs) αποτελούν το χρυσό κανόνα στη διάγνωση της αλλεργικής δερματίτιδας εξ επαφής καθώς με αυτές προσδιορίζονται τα υπεύθυνα αλλεργιογόνα. Η αποφυγή των αλλεργιογόνων αυτών είναι απαραίτητη για την αποφυγή υποτροπής τη νόσου.